2.1. Położenie, powierzchnia, ludność
2.1.1 Położenie, powierzchnia
Gmina Kostrzyn położona jest w środkowej części województwa wielkopolskiego, na wschód od miasta Poznania. Wymieniając kolejno od północy graniczy z gminami: Pobiedziska, Nekla, Dominowo, Środa Wlkp., Kleszczewo i Swarzędz. Odległość gminy Kostrzyn od Poznania wynosi 20 km, od Wrześni 27 km, Gniezna 32 km, a Środy Wlkp. 24 km. Siedzibą władz gminy jest miasto Kostrzyn.
Obszar okolic Kostrzyna położony jest na Wysoczyźnie Gnieźnieńskiej w obrębie dwóch mikroregionów: Niziny Średzkiej (południowo-zachodnia część gminy) oraz Pagórków Kostrzyńskich (północno-wschodnia część gminy). Najniższy punkt okolicy położony jest we wsi Jagodno, w dolinie strumienia zasilającego Cybinę, i wynosi 80 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie znajduje się w pobliżu wsi Brzeźno – 134 m n.p.m.
Gmina Kostrzyn jest:
- jedną z 226 gmin województwa wielkopolskiego,
- jednocześnie jedną z 89 gmin miejsko-wiejskich województwa
wielkopolskiego,
- oraz jedną z 17 gmin powiatu poznańskiego.
W skład Gminy wchodzi miasto Kostrzyn oraz 20 sołectw (Brzeźno, Czerlejno, Czerlejnko, Drzązgowo, Glinka, Gułtowy, Gwiazdowo, Iwno, Jagodno, Skałowo, Siedlec, Siedleczek, Siekierki, Sokolniki, Strumiany, Tarnowo, Trzek, Wiktorowo, Węgierskie, Wróblewo).

Ogólna powierzchnia gminy wynosi 154,2 km2, w tym powierzchnia miasta zajmuje 8 km2. Pod względem powierzchni gmina zajmuje 64 miejsce w województwie wielkopolskim, a pod względem wielkości zaludnienia 43 miejsce.
Przez gminę Kostrzyn przebiega jedna droga wojewódzkie i jedna krajowa o znaczeniu międzynarodowym – trasa A-2 (E-30) Berlin – Warszawa - Moskwa. Droga krajowa krzyżuje się z ważnymi drogami w kierunku Kórnika, Pobiedzisk, Gniezna i Środy oraz licznymi drogami lokalnymi. Ogólna długość dróg krajowych, wojewódzkich oraz gminnych wynosi 215 km. Gminę przecina międzynarodowy szlak kolejowy Berlin – Warszawa – Moskwa, o długości 11 km z jedną stacją pasażerską i towarowo-przeładunkową mieszczącą się w Kostrzynie oraz przystankiem pasażerskim we wsi Gułtowy. Na południe od granicy gminy Kostrzyn, w odległości około 10 km na południe od miasta przebiega autostrada Poznań – Warszawa - Berlin. Miasto Kostrzyn zostanie połączone z autostradą drogą ekspresową S-5 w węźle na Nagradowice, gmina Kleszczewo.
2.1.2 Ludność
Pod względem zaludnienia gmina zajmuje 5 miejsce w powiecie poznańskim. Zamieszkiwało ją (wg stanu na 30 września 2003 r.) 15,159 tys. osób, tj. 2,63% ogółu ludności województwa wielkopolskiego. Gęstość zaludnienia gminy na 1 km2 wynosi 98 osób. Na 100 mężczyzn w gminie przypadają 103 kobiety. W mieście stosunek kobiet do mężczyzn wynosi 107 do 100.
Liczba mieszkańców Gminy w latach 1975 – 2003 zwiększyła się o 1701 osób, tj. o 12,63% (tabela nr 1), w mieście wzrosła o 20,3%, na wsi zmalała o 0,9%.

|
|
1975 |
1980 |
1985 |
1990 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
Przyrost, spadek ludności w % |
||||
|
1975-1985 |
1985-1995 |
1995-1998 |
1975-1998 |
1999-2003 |
||||||||||||||
|
Miasto Wieś |
6713 6745 |
7128 6995 |
7347 7073 |
7882 6734 |
8064 6689 |
8072 6682 |
8100 6683 |
8041 6622 |
8045 6616 |
8080 6615 |
8081 6648 |
8077 6686 |
8293 6866 |
109,4 104,8 |
109,7 94,6 |
99,7 99,0 |
119,8 98,2 |
100,4 101,0 |
|
Ogółem gmina |
13458 |
14123 |
14420 |
14616 |
14753 |
14754 |
14783 |
14663 |
14661 |
14695 |
14729 |
14763 |
15159 |
107,1 |
102,3 |
99,4 |
109,0 |
100,7 |
Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu